علل و ریشه‌یابی کانون اصلی نقدینگی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (تحلیل)

نویسنده

پژوهشگر گرو.ه اقتصاد مقاومتی و برآورد اقتصادی، مرکز پژوهشی امنیت اقتصادی تدبیر، تهران، ایران

چکیده

یکی از مهم­ترین مسایلی که همواره دامن‌گیر اقتصاد ایران بوده، مسئله افزایش حجم نقدینگی در زمان کاهش رشد اقتصادی است که  بر بی‌ثباتی اقتصاد تأثیرگذار بوده و تنها با افزایش سطح عمومی قیمت­ها به تعادل می­رسد. ازاین‌رو، مطالعه حاضر به بررسی کانون اصلی شکل­گیری نقدینگی در دولت­های مختلف طی سال­های 1368 تا 1399 اختصاص دارد. بررسی­ها نشان می­دهد ناکارآمدی سیاست­های دولت در تأمین مالی کسری بودجه از طریق بانک مرکزی و مشکلات ساختاری موجود در نظام بانکی به‌طور مستقیم و غیرمستقیم تأثیر قابل ملاحظه­ای بر افزایش پایه پولی و حجم نقدینگی در جامعه داشته است و از سویی، بانک­ها با اعطای وام و تسهیلات، زمینه­ افزایش نقدینگی و سطح عمومی قیمت­ها را فراهم کرده­اند و این موضوع موجب شده است عایدی بخشی کوچک، اما پرنفوذ جامعه در حال انباشته شدن و در سوی مقابل، بدهی عده­ دیگری در حال افزایش باشد. با توجه به اهمیت موضوع و ضرورت ثبات نقدینگی در کشور،اعمال عملیات بازار باز بانکی، اعمال سیاست‌های انقباضی در بودجه از ناحیه کاهش هزینه­های غیرضروری، ضرورت توجه مقام­ها و کارشناسان پولی بانک مرکزی به جنبه­های انفعالی پولی و اصلاح نظام پولی و ارتقای سلامت و تقویت نظارت بر بانک­ها پیشنهاد می­شود.

کلیدواژه‌ها

- شاکری، عباس (1395). مقدمه‌ای بر اقتصاد ایران. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
- بانک اطلاعات سری­های زمانی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
- وبگاه بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
https://www.cbi.ir/
- وبگاه سازمان برنامه و بودجه
https://www.mporg.ir/home