سیاست‌های مداخله‌ای دولت در صنعت فولاد کشور

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (هشدار)

نویسنده

دانش‌آموخته کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

نگاهی به ظرفیت‌های معدنی و تولیدی کشور نشان می‌دهد با وجود توانایی‌های بالقوه ایران در ارتقاء صنعت فولاد، همواره این صنعت با مشکلات بسیاری دست‌به‌گریبان بوده است. ازاین‌رو، دولت به‌منظور رفع چالش‌های موجود در این حوزه، برخی اقدامات را در قالب قیمت‌گذاری محصولات فولادی، اعمال عوارض صادراتی و... به‌کار گرفته است. سابقه عملکردی دولت در این حوزه نشان می‌دهد وجود مداخلات دولت در بازار فولاد کشور، نتیجه مطلوبی را نصیب این بخش نکرده است. به عبارت دیگر، هرگونه مداخله دولت در حوزه‌های یاد‌شده تبعاتی همچون عدم تمایز در سیاست‌گذاری مواد معدنی مختلف، کاهش کارایی بورس کالا در تعیین قیمت، عدم تأمین نیاز داخلی، عدم امکان نظارت دولت بر خریدو‌فروش سنگ‌آهن، کنسانتره، گندله و آهن اسنجی، فراهم آمدن زمینه سوء‌‌استفاده واسطه‌گران، انحراف قیمت در محصولات تولیدی، عدم شناسایی سود توسط شرکت‌های تولیدی، نبود انگیزه برای ارتقای فناوری‌های تولید و... را با خود همراه داشته است. بنابراین انتظار می‌رود کاهش مداخلات دولت و واگذاری قیمت‌گذاری محصولات زنجیره فولاد به بورس کالا و تقویت بعد نظارتی دولت تنها راه برون‌رفت از مشکلات این بخش خواهد بود. به همین منظور برخی پیشنهادات از‌جمله: توقف روند مداخله‌ای دولت، ایجاد بازار رقابتی در صنعت فولاد، تأمین مواد اولیه زنجیره فولاد از داخل، فراهم نمودن زمینه‌های حضور گسترده بخش خصوصی، وضع عوارض صادراتی پلکانی و... ارائه می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

-        آسیب‌شناسی صنعت فولاد کشور با تأکید بر سیاست‌های تنظیم بازار در سال 1397، (زمستان 1397)، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی، گروه پژوهش‌های صنعت و معدن،.
-        بهادری، صادق احمدی. بابک و مهدی، (اردیبهشت 1399)، بررسی نقش تنظیم‌گری دولت در توازن زنجیره فولاد، مرکز پژوهش‌های مجلس، شماره مسلسل 16993.
-        مقصودی، ابراهیم، (دی 1389)، بررسی بخش فولاد در سال‌های مختلف برنامه چهارم، مشکلات و راهکارها، گزارش کارشناسی مرکز پژوهش‌های مجلس؛شماره مسلسل10575.