نوع مقاله : علمی - پژوهشی (راهبرد)
نویسنده
استادیار دانشکده معارف اسلامى و اقتصاد و رئیس اندیشکده اقتصاد سیاسی امنیت و دفاع، دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایر ان
چکیده
بهرغم تأکید رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره کسب اقتدار و سیادت اقتصادی در حوزه دریا، تنها از 10 درصد ظرفیت بالقوه دریا در کشور استفاده شده است. اگر حوزههایی مانند شیلات و انرژی نیز در نظر گرفته شود، بهرهمندی حدود 20 درصد از ظرفیتهای دریایی کشور برآورد میشود. معضلات گستردهای مانند نبود نگرش راهبردی به ظرفیت دریا در نظام تصمیمگیری کشور، نگاه تکبعدی فنی، نبود برنامه جامع در خصوص چگونگی برداشت ذخایر دریایی، رکود اقتصادی و حمایت ضعیف دولتهای گذشته، عدم همراه کردن اقوام مختلف و... از عوامل بازدارنده توسعه دریامحور در کشور شناخته میشوند. این در حالی است که عدم توسعه اقتصاد دریامحور با هدررفت منافع گسترده اقتصادی، اثرگذاری مضاعف تحریمهای خارجی، تضعیف امنیت مرزهای آبی، تنزل توان رقابتپذیری و... تهدیدکننده امنیت ملی کشور است. فرهنگسازی برای پررنگ کردن اهمیت دریا در صنایع فرهنگی و کتابهای نظام تعلیموتربیت، توسعه گردشگری دریایی و پیشی گرفتن از کشورهای منطقه، تعیین نهاد مشخص برای توسعه دریامحور و رفع معضل تعارض منافع دستگاههای مختلف، برقراری ثبات اقتصادی، افزایش سرمایهگذاری و تغییر در نظام تأمین مالی بخش دریا، توسعه زیرساختهای استانهای جنوبی و ارزیابی مستمر وضعیت رفاه اقتصادی ساکنان این مناطق، تعهد به اجرایی کردن منویات رهبری، بهرهمندی از ابعاد مختلف ظرفیتهای مناطق جنوبی، الزام به بودجهریزی متوازن بر اساس سیاستهای آمایش سرزمین و... به توسعه دریامحور در کشور میانجامد.
کلیدواژهها