کاستی‌های نظام مالیاتی در تأمین منابع درآمدی بودجه

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (تحلیل)

نویسنده

دانش‌آموخته کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

مالیات‌ها به سبب وصول سریع، کم‌هزینه و ثبات درآمدی که دارند، یکی از مهم‌ترین منابع درآمدی دولت‌ها به‌ شمار می‌آیند و سبب روی‌آوری بسیاری از کشورها به این‌ نوع درآمدها به‌عنوان درآمد اصلی و پایدار شده‌اند. مجموع مالیات‌های مستقیم و غیرمستقیم در قانون بودجه سال 1400، 3252 هزار میلیارد ریال تخمین زده‌ شده است. این رقم مطابق لایحه سال 1401، حدود 5267 هزار میلیارد ریال پیش‌بینی ‌شده است. به‌رغم آگاهی و تلاش‌های بی‌وقفه در خصوص پررنگ شدن نقش مالیات، نظام مالیاتی در کشور با چالش‌ها و آسیب‌های متعددی مواجه است که باید مورد توجه قرار گیرد. یافته‌های گزارش حاکی از آن است که نرخ مالیات در ایران در ردیف‌های بودجه‌ای نسبت به دیگر کشورها پایین است و به سبب ضعف در مراحل تصویب، پیچیدگی قوانین و اجرا شاهد عدم وصول مالیات‌های مورد نظر دولت هستیم. این گزارش به بررسی چالش‌های نظام مالیاتی و آسیب‌شناسی آن پرداخته است. به سبب اهمیت و شدت اثرگذاری این موضوع چه در قالب مسائل خرد و چه مسائل کلان اقتصادی، به ارائه راهکارهای کاربردی به شرح زیر پرداخته‌ایم.
اجرای نظام جامع مالیاتی، بهبود سازوکار‌های وصول، سامان‌دهی دستگاه‌های کارت‌خوان، حذف معافیت‌های مالیاتی، ساده‌سازی و رفع ابهامات قانونی، ثبات قوانین و مقررات و به‌کارگیری روش‌های نوین وصول مالیاتی.

کلیدواژه‌ها