نوع مقاله : علمی - پژوهشی (راهبرد)

نویسنده

• یونس خداپرست پیرسرایی

دانش‌آموخته دکترای، اقتصاد نفت و گاز، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

سوزاندن گازهای همراه افزون‌بر هدررفت حجم عظیمی از منابع انرژی (معادل 8 درصد مصرف کل گاز کشور در سال)، موجب گرم شدن منطقه و آلودگی‌های زیست‌محیطی زیاد مانند آلودگی آب‌های سطحی، تهدید حیات و گریزان شدن جانوران منطقه و کاهش عبور پرندگان مهاجر، تخریب بافت و کاهش قابلیت خاک و نیز افت کیفی زیستگاه‌ها می‌شود. آمارهای بین‌المللی نشان می‌دهد ایران در سال 2021، بعد از روسیه و عراق، بیشترین میزان سوزاندن گاز در مشعل‌ها را داشته است. این در حالی‌ است که کشورهایی مانند عربستان سعودی، کویت و امارات با سرمایه‌گذاری‌ در این زمینه‌، بخش زیادی از مشعل‌های خود را خاموش کرده‌اند. نظر به روند فزاینده مصرف گاز در کشور، نیاز میادین نفتی به تزریق گاز، نیاز مبرم به تولید برق و مسائل زیستی‌محیطی رو به ‌افزایش در استان‌های جنوبی، همت جدی در اجرای طرح‌های مؤثر جمع‌آوری گازهای همراه بیش‌از پیش ضرورت یافته است. صنعت نفت ایران اکنون دو برنامه اصلی شامل واگذاری پروژه‌های جمع‌آوری گازهای همراه نفت به بخش خصوصی و هلدینگ‌های پتروشیمی را در نظر دارد. برای اثربخشی بیشتر در این باره، به‌کارگیری راهکارهای 1ـ وضع قوانین شفاف و حمایتی در زمینه خرید گازهای همراه نفت، فروش و انتقال محصولات تولیدی از گازهای همراه، 2ـ استفاده از سیاست‌های تشویقی برای سرمایه‌گذاری‌ در زمینه جمع‌آوری گازهای مشعل و 3ـ تعیین نهاد نظارتی برای رصد حجم گازهای در حال سوختن در مشعل‌ها توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

• گاز همراه
• مشعل
• محیط‌زیست