کاهش سودآوری صنعت متانول ایران؛ علل، عوامل و پیامدهای امنیت انرژی آن

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (هشدار)

نویسنده

دانش‌آموخته دکترای، اقتصاد نفت و گاز، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

متانول یکی از محصولات اصلی صنعت پتروشیمی کشور شمرده می‌شود که افزون‌بر مصارف داخلی، بخش مهمی از صادرات محصولات پتروشیمیایی را نیز شامل می‌شود. هم‌زمان با افزایش جهانی قیمت نفت و گاز به دلیل تغییر و تحولات اخیر در جهان (ازجمله حمله روسیه به اوکراین و افزایش تقاضای جهانی انرژی) و به‌تبع آن، افزایش قیمت خوراک واحدهای پتروشیمی (متانول‌سازان)، قیمت محصول تولیدی این واحدها (متانول) به تناسب قیمت خوراک رشد نکرده و این موضوع به همراه تغییرات شدید قیمت یوتیلیتی، موجب شده است که حاشیه سود متانول‌سازان به‌شدت کاهش یابد تا جایی که برخی از آن‌ها در ماه‌های اخیر اقدام به تعطیلی فعالیت کرده‌اند. این موضوع، موجب بیکاری افراد فعال در این مجتمع‌ها شده و در کنار آن، توجیه اقتصادی واحدهای در حال ساخت متانول و نیز تأمین خوراک واحدهای پایین‌دست صنعت پتروشیمی را که از متانول به‌عنوان خوراک استفاده می‌کنند، با چالش جدی مواجه ساخته است. با توجه به پیامدهای امنیت انرژی مترتب بر تداوم وضعیت موجود، راهبردهایی از قبیل 1ـ اصلاح قیمت‌گذاری خوراک شرکت‌های متانولی بر اساس قیمت فروش محصول آن‌ها، 2ـ قیمت‌گذاری یوتیلیتی متناسب با سهم آن در هزینه‌های شرکت‌های متانولی و 3ـ سرمایه‌گذاری شرکت‌های متانولی در زنجیره پایین‌دست صنعت متانول باید در دستور کار قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

  • شرکت ملی صنایع پتروشیمی (1400). گزارش عملکرد سال 1400 صنعت پتروشیمی کشور. ایران: شرکت ملی صنایع پتروشیمی.
  • شرکت ملی صنایع پتروشیمی (1400). طرح‌های پتروشیمی. ایران: شرکت ملی صنایع پتروشیمی.
  • شرکت کارگزاری امین آوید (1400). تحلیل بنیادی شرکت پتروشیمی زاگرس. ایران: شرکت کارگزاری امین آوید.
  • سامانه کدال (https://www.codal.ir).
  • tradingeconomics.com
  • Investing.com