استراتژی‌های مواجهه با بحران بانکی در کشورهای منتخب

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (تحلیل)

نویسنده

استادیار، گروه اقتصاد سیاسی، دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، ایران/ عضو اندیشکده اقتصاد سیاسی امنیت و دفاع، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، ایران

چکیده

بحران بانکی وضعیتی است که در آن توانایی بانک‌ها در اجرای نقش واسطه‌ای‌شان به‌شدت آسیب می‌بیند. در این شرایط، ورشکستگی بانک‌ها گسترش می‌یابد و آن‌ها قادر به پرداخت دیون خود نیستند. چنین شرایطی به‌خصوص در اقتصادهایی مثل اقتصاد ایران که تمام ارکان تأمین مالی آن به‌شدت به بانک‌ها وابسته است،  آثار بسیار مخربی بر امنیت اقتصادی دارد و در صورت شدیدتر شدن بحران حتی به فروپاشی اقتصادی منجر می‌شود. مرور اقدامات انجام‌شده در مواجه با بحران در ترکیه نشان می‌دهد که این کشور برای مدیریت بحران و دستیابی به نظام مالی باثبات‌تر، مجموعه‌ای از اقدامات هماهنگ در حوزه مالی و حقیقی را به کار بسته است که از جمله آن‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد.: اصلاحات ساختاری، برنامه تجدید ساختار بخش بانکی، تجهیز بانک‌های خصوصی دارای ساختار سالم، بهبود چهارچوب تنظیم‌گری (قانون‌گذاری)، تقویت چهارچوب نظارتی، 6ـ تقویت زیرساخت بازارهای مالی و... همچنین ازجمله مهم‌ترین اقدامات بانک مرکزی مالزی برای بهبود رقابت بانک‌ها و ایجاد نظم مبتنی بر بازار عبارت از بهبود تخصیص اعتبار، تقویت قوانین احتیاطی و حل مشکل وام‌های معوقه، تجدید سرمایه و ادغام برخی از بانک‌هاست. از جمله نکات تأمل‌برانگیزی که در روند مواجهه با بحران در کشورهای مورد بررسی مشاهده می‌شود، اما در سیاست‌گذاری ایران مغفول مانده است، می‌توان به استقلال سیستم مالی و بانکی در تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌گذاری‌ها، پرهیز از نگاه بخشی به حوزه مالی و افزایش هماهنگی بین ارکان مختلف اقتصاد، اصلاحات نظارتی در حوزه بانکی کشور و پایداری سیاست‌گذاری‌ها اشاره کرد.

کلیدواژه‌ها

  • Bin I., M. (2011), Impact of The Global Crisis On Malaysia's Financial System,  The global crisis and financial intermediation in emerging market economies, Bank for International Settlements, 54, 267-278.
  • Oh, S. N. (1999). Towards a sustainable banking sector—Malaysia. Rising to the challenge in Asia: A study of financial markets, 8, 33-78.
  • Nambiar, S. (2009). Malaysia and the global crisis: impact, response, and rebalancing strategies. The Global Financial Crisis and Asia: Implications and Challenges, 218.
  • Working Group Consisting of Representatives (2009), From Crisis to Financial Stability (Turkey Experience), Working Paper (Revised Second Edition), Department of Strategy Development, Banking Regulation and Supervision Agency.
  • Bayramoğlu, O. (2011). Turkey's 2000/1 banking crisis: a case study for the transformation of the Greek finance?. Global Political Trends Center (GPoT).