ماهنامه علمی «امنیت اقتصادی»
عملکرد مناطق آزاد کشور و تبیین موارد ضعف و قوت آنها
نوع مقاله : علمی - پژوهشی (هشدار)
نویسنده
عضو گروه اقتصاد سیاسی، مرکز پژوهشی امنیت اقتصادی تدبیر، تهران، ایران
چکیده
بررسی عملکرد مناطق آزاد براساس آخرین آمارهای رسمی موجود نشان می‌دهد که این مناطق در برخی اهداف تعیین شده مانند صادرات، جذب سرمایه‌گذاری و تولید با وجود گذشت بیش از یک دهه از تأسیس نخستین منطقه آزاد در کشور دستاورد چندان قابل اعتنایی نداشته‌اند. وجود تضاد و ناهمگنی منافع سیاسی با منافع ملی، وجود خلأهای قانونی، عدم بستر مناسب برای جذب سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد، گستردگی بسیار بالای مناطق آزاد و فرار مالیاتی، فعالیت شرکت‌های صوری و کاغذی برای فرار مالیاتی یا فرار مالیاتی شرکت‌های مستقر در مناطق، وجود پدیده قاچاق کالا در خصوص محدوده‌های فاقد فنس‌کشی و افزایش قیمت زمین و زمین‌خواری، مهم‌ترین علل ناکامی مناطق آزاد در ایران به شمار می‌روند که به نظر می‌رسد در تشدید وضعیت نامناسب اقتصادی کشور اثرگذار باشند. براساس این، راهکارهایی مانند ایجاد بانک اطلاعاتی مناسب در ارتباط با عملکرد و وضعیت مناطق آزاد، تدوین قوانین هماهنگ با استانداردهای جهانی و شفاف‌سازی آنها و مشخص شدن شیوه مدیریت مناطق آزاد می‌تواند تأثیر بسزایی در برطرف کردن تنگناها و نارسایی‌های مناطق آزاد داشته باشد.
)