ماهنامه علمی «امنیت اقتصادی»
راهبردهای تبدیل سود جمعیتی اول به سود اقتصادی برای ارتقای امنیت اقتصادی
نوع مقاله : علمی - پژوهشی (راهبرد)
نویسنده
دکترای جمعیت‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
سود جمعیتی اول، دوره‌ای از رشد اقتصادی است که هر کشور به دلیل اینکه بخش بزرگی از جمعیتش در سن کار است، تجربه می‌کند. این تغییر در ساختار سنی باعث ایجاد حجم زیادی از نیروی کار و درنتیجه، منجر به افزایش تولید و رشد اقتصادی می‌شود. لازمه تبدیل سود جمعیتی اول به سود اقتصادی، اتخاذ تدابیر و سیاست‌های لازم در حوزه‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی است. ایران از سال 1385، وارد دوران پنجره جمعیتی شده است که می‌تواند با سود جمعیتی حاصل از آن به رشد اقتصادی دست یابد. در این گزارش، سیاست‌های اعمال‌شده کشورهای کره‌جنوبی، چین، برزیل و اندونزی در تبدیل سود جمعیتی اول به سود اقتصادی بررسی و با توجه به تجربیات این کشورها، پیشنهاداتی برای سیاست‌گذاری جمعیتی در راستای اتخاذ سیاست‌های لازم درباره ایران ارائه شده است. گسترش فرصت‌های اشتغال و فضای کسب‌و‌کار خصوصاً کسب‌و‌کارهای دانش‌بنیان، توجه به کیفیت آموزش عالی و حمایت از پیشرفت‌های علمی و فناوری، توانمند‌سازی زنان و عدالت جنسیتی در فضای اشتغال و کسب‌و‌کار، گسترش امنیت اقتصادی در راستای افزایش پس‌انداز و سرمایه‌گذاری، توجه به توسعه موزون و ایجاد فضای اشتغال در مناطق مختلف کشور برخی از سیاست‌های پیشنهادی برای تبدیل سود جمعیتی اول به سود اقتصادی در ایران است.
کلیدواژه‌ها
- صادقی، رسول (1391). «تغییرات ساختار سنی و ظهور پدیده پنجره جمعیتی در ایران: پیامدهای اقتصادی و الزامات سیاستی»، فصلنامه مطالعات راهبردی زنان. شماره 55، صص 150ـ95.
- عباسی شوازی، محمد‌جلال (پاییز 1397). پنجره جمعیتی و بازار کار در ایران: فرصت‌ها و چالش‌ها. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، معاونت توسعه کارآفرینی و اشتغال.
- کوششی، مجید و لیلی نیاکان (1400). «برآورد و تحلیل نخستین سود جمعیتی در ایران»، مجله نامه انجمن جمعیت‌شناسی ایران. سال 16، شماره 32، صص 39ـ7.
- Ahmed, S., Vargas, D., Quillin, B., and Schellekens, P (2016). Demographic Change and Development: A Global TypologyWorld Bank Policy Research Working Paper No. 7893. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=2874029.
- Bloom, D., Canning, D., and Jaypee, S (2003). The Demographic Dividend: A New Perspective on the Economic Consequences of Population Change. Santa Monica, CA: RAND.
- Crespo Cuaresma, J., Lutz, W., and Sanderson, W (2014). Is the demographic dividend an education dividend? Demography. Vol 51(1):299-315.
- Deaton, A., and Paxson, C.H (2000). Growth, demographic structure, and national saving in Taiwan. In Population and Economic Change in East Asia, a Supplement to Population and Development Review. R. Lee and C. Y. C. Chu, Eds. New York: Population Council. Vol 26: 141-173.
- Desai, S (2010). The other half of the demographic dividend. Eco politic. Vol 45 (40): 12-14.
- Deshpande, R., Farley, J.U., and Bowman, D. (2004). Tigers, dragons and others: Profiling high performance in Asian firms. Journal of International Marketing. Vol 12 (3): 5 - 29.
- Fang, C., and Yang, L (2013). The End of China’s Demographic Dividend. China: A new model. Vol 55 (1).
- Galor, O (2011). The demographic transition: causes and consequences. Cliometrica.Vol 6: 1–28.
- Hayes, A., and Setyonaluri, D (2015). Taking Advantage of the Demographic Dividend in Indonesia: A Brief Introduction to Theory and Practice. Policy Memo, UNFPA.
- Kinugasa, T., and Mason, A (2007). Why Nations Become Wealthy: The Effects of Adult Longevity on Saving. World Dev. Vol 35(1):1-23.
- Mason, A., Lee, R., and Jiang, J (2016). Demographic dividends, human capital, and saving. The Journal of the Economics of Ageing, Elsevier. Vol 7: 106-122.
- Mason, A (2003). Population Change and Economic Development: What have We Learnt from the East Asia Experience? Applied Population and Policy.Vol 1(1).
- Melo, B., and Neto, E (2020). The effect of education on the demographic dividend: an analysis of the Brazilian case. R. bras. Est. Pop. Vol 37: 1-15.
- Mody, A., and Aiyar, SH (2011).The Demographic Dividend: Evidence from the Indian States, IMF Working Papers 2011/038, International Monetary Fund.
- Owen, N.C (2004). Modern Southeast Asia.Hawai: University of Hawai Press.
- Oxford Analytica (2021). Demographic dividend has been wasted in Brazil. Expert Briefings. https://doi.org/10.1108/OXAN-DB262749.
- Rajagukguk, W (2020). What is the share of population to the agroindustrial economy? A measure of demographic dividend in Indonesia. E3S Web of Conferences 175, 13035. https://doi.org/10.1051/e3sconf/202017513035
- Rana, R (2021). Lessons for India on demographic dividend: Experiences of China, South Korea, and Brazil. International Journal of Economics & Management Sciences. Vol 10-11: 1-8.
- Thompson, W (2003). Encyclopedia of Population. Macmill Refer. Vol 9: 39–40.
- United Ntions Population Fund in China (2018). The Economic Miracles and Demographic Dividend in China.
- Wang F. and Mason (2007). Demographic dividend and prospects for economic development in China. United Nations Expert Group Meet Soci Econ Implicat Chang Pop Age Struct. 141.
- World Bank (2021). Government expenditure on education, total (% of GDP). The World Bank Group access.Vol 7:34-45.
- -Wongboonsin, K., and Phiromswad, P (2017). Searching for empirical linkage between demographic structure and economic growth. Economic Modellin. Vol 60:364-379.
- https://data.worldbank.org.
- https://www.populationpyramid.net.
)