مهاجرت سرمایه‌های انسانی و مالی ایران از منظر امنیت اقتصادی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (هشدار)

نویسنده

دانش‌آموخته دکترای جمعیت‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

امروزه مهاجران ایرانی بسیاری در کشورهای دیگر زندگی می‌کنند و مهاجرت بین‌المللی مورد توجه محققان و سیاست‌گذاران است. این مقاله با استفاده از اطلاعات منتشرشده رصدخانه مهاجرت (1401)، به بررسی مهاجرت سرمایه‌های انسانی و  مالی از ایران پرداخته است. برخی از نتایج این مطالعه شامل این موارد است. مهاجران ایرانی مؤسس 8 شرکت میلیارددلاری در کشور آمریکا هستند؛ بیشتر مهاجران ایرانی تحصیلات دانشگاهی دارند؛ سرمایه‌گذاری ایرانیان در بخش مسکن و تأسیس شرکت در ترکیه در سال 2018 و بعد از آن رشد زیادی داشته است؛ به دلیل تحریم‌های اقتصادی، ایران جزو کشورهایی در منطقه است که کمترین میزان وجوه دریافتی از مهاجران را دارد و... . در این پژوهش، پیشنهاداتی برای کاهش میزان مهاجرت سرمایه‌های انسانی و مالی ارائه شده است ازجمله گسترش امنیت اقتصادی برای جلوگیری از مهاجرت سرمایه‌های انسانی و مالی، ایجاد مشوق‌های اقتصادی-اجتماعی برای بازگشت مهاجران ماهر و تحصیل‌کرده، مدیریت بهنگام در بحران‌های سیاسی برای جلوگیری از کاهش امنیت اقتصادی، مانع‌زدایی از کارآفرینی و اشتغال نیروی کار ماهر و تحصیل‌کرده و افزایش امید‌آفرینی در جامعه در راستای کاهش تمایل به مهاجرت از کشور. با توجه به نتایج افکار‌سنجی‌های انجام‌شده، مشکلات اقتصادی مهم‌ترین علت تمایل به مهاجرت از کشور است. در صورت افزایش امنیت اقتصادی از تمایل به مهاجرت از کشور کاسته و امکان استفاده از سرمایه‌های انسانی و مالی برای رشد و توسعه اقتصادی فراهم می‌شود.

کلیدواژه‌ها

  • رصدخانه مهاجرت ایران (1401). سالنامه مهاجرتی ایران. تهران.
  • صادقی، رسول، غلامرضا غفاری و مریم رضایی (1397). «بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر تمایل به مهاجرت از ایران»، دو‌فصلنامه مطالعات جمعیتی. 4 (2)، صص 108-83.
  • صادقی، رسول، محمد‌جلال عباسی‌شوازی و بهرام صلواتی (1396). «ایران در بستر مهاجرت‌های بین‌المللی»، فصل ششم گزارش تحولات جمعیت در جمهوری اسلامی ایران. صص 138-115.
  • قاضی‌نژاد، مریم و نسرین خانی اوشانی (1396). «رابطه‌ بین بازاندیشی در هویت و گرایش به مهاجرت از کشور؛ پژوهشی در میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌های دولتی تهران»، دو‌فصلنامه مسائل اجتماعی ایران. 8 (2)، صص 174-151.
  • Anderson, s (2022). Immigrant enterpreneurrs and U.S. billion-dollar companies. National Fpundation for American Pollicy. Retrieved from: https://nfap.com.
  • The Union of Chambers and Commodity Exchange of Turkey (2022). Retrieved from https://tobb.org.tr.
  • TURKSTAT (2021). Retrived from Turkish Statistical Institute: http://www.turkstate.gov.ir.
  • https://www.imobs.ir.
  • https://www.Keyou.ir.