نوع مقاله : علمی - پژوهشی (راهبرد)

نویسنده

• مرجانه بشخور

پژوهشگر گروه اقتصاد مقاومتی و برآورد اقتصادی، مرکز پژوهشی امنیت اقتصادی تدبیر، تهران، ایران

چکیده

مشکل تورم بیش از 4 دهه است که بر اقتصاد کشور حاکم و به‌رغم تلاش‌ها و سیاست‌گذاری‌ها برای حل آن، همچنان به‌عنوان دغدغه اصلی سیاست‌گذاران مطرح است. در آذر سال 1400، سندی به نام رشد غیرتورمی و فقرزدا ارائه و یکی از اهداف اصلی آن، مهار تورم عنوان شد. بررسی راهکارهای پیشنهادی در این سند با گذشت حدود 9 ماه از عملیاتی شدن آن، حاکی است که این سند چه از نظر هدف‌گذاری و چه از نظر رصد متغیرهای هدف این سیاست‌گذاری، نه‌تنها به هدف مهار تورم نائل نشده، بلکه حتی برخی از متغیرها وضعیت نامطلوبی را  تجربه کرده است. می‌توان گفت تضاد بین اهداف و راه‌حل‌های ارائه‌شده، نبود شفافیت و کلی‌گویی، توجه نکردن به سازوکارهای تأثیرگذاری سیاست‌ها و درنهایت، نبود تمرکز بر عوامل اصلی ایجادکننده تورم در اقتصاد ایران از مهم‌ترین دلایل شکست سیاست‌های مهار تورم در کشور و نیز این سند است. ازاین‌رو مادامی‌که مشکلات نهادی کشور ازجمله فساد، انحصارات، ساختار بودجه و بودجه‌نویسی، مسئله دستیابی به ارزآوری پایدار، مشکلات مربوط به بخش تولید، انتظارات، ریسک و سرمایه‌گذاری مورد توجه هم‌زمان قرار نگیرد، سیاست‌گذاری‌ها راه به جایی نمی‌برد و در بلندمدت یا حتی میان‌مدت تشدید تورم را به همراه دارد.

کلیدواژه‌ها

• رشد غیرتورمی
• فقرزدایی
• متغیرهای پولی
• نرخ ارز