نگاهی به دیپلماسی اقتصادی کره‌جنوبی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (تحلیل)

نویسنده

دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

یکی از خلأهای جدی در عرصه سیاست خارجی کشور این است که به موضوع دیپلماسی اقتصادی آن‌چنان‌که انتظار می‌رود، توجه نشده است، اما کره‌جنوبی در این راستا گام‌های متعددی برداشته است. سیاست خارجی در دولت کره‌جنوبی تا اندازه‌ای اهمیت دارد که سیاست‌مداران این کشور نهاد هدایتگر دولت توسعه‌گرا را سیاست خارجی می‌دانند و معتقدند پیوندی ناگسستنی میان توسعه و سیاست خارجی شکل گرفته است. دولت کره‌جنوبی به‌عنوان الگوی کشور توسعه‌خواه ضمن ترک مخاصمه و تنش در سیاست خارجی که مستلزم صرف هزینه‌های زیاد است، توان دیپلماتیک خود را در راستای جذب منابع مالی و علمی دیگر کشورها به کار گرفته است. ازجمله مهم‌ترین اقدامات کره‌جنوبی در عرصه دیپلماسی اقتصادی، استقلال نهادهای برنامه‌ریزی اقتصادی از گروه‌های ذی‌نفع رانت‌جو، تمرکز هوشمندانه در انتخاب صنایع برای جذب سرمایه‌ خارجی، بازاریابی برای صادرات کالاهای فرهنگی، نهادسازی استراتژیک برای مدیریت شهرت بین‌المللی، ارتباطات مؤثر جهانی و همکاری‌های گسترده بین‌المللی و افزایش بودجه تحقیق و توسعه در طراحی، تولید و کیفیت محصولات بوده است. دلالت‌هایی از تجربه کره‌جنوبی در به‌کارگیری دیپلماسی اقتصادی فعال برای ایران را می‌توان در تدوین سند دیپلماسی اقتصادی، استقلال سازمان‌ها و نهادهای برنامه‌ریزی و هماهنگ‌کننده، استفاده از مؤلفه‌های فرهنگی در سیاست خارجی، بازنگری در نحوه بازاریابی محصولات صادراتی و برندسازی منطقه‌ای و بین‌المللی بیان کرد.

کلیدواژه‌ها

- الگوی راهبردی حمایت از تولید: نقش دولت کره جنوبی در تولد و رشد برندهای موفق جهانی، معاونت پژوهشهای اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس، 1396.
- سیاستگذاری برای توسعه مبتنی بر صنعت و فناوری: درسهایی از مقایسه ایران و کره جنوبی، معاونت پژوهشهای زیربنایی و امور تولیدی مرکز پژوهش‌های مجلس، 1394.
- Dennis Patterson, Jangsup Choi, Diplomacy, trade, and South Korea’s rise to international influence, International Area Studies Review, 2019.
- Imbert, Florence. (2017). EU Economic Diplomacy Strategy. Published under https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/IDAN/2017/570483/EXPO_IDA(2017)570483_EN.pdf. Last accessed 5.12.2021.
- Peter A. G. van Bergeijk & Selwyn Moons. (2009) Economic diplomacy and economic security,NEW FRONTIERS FOR ECONOMIC DIPLOMACY, pp. 37-54, Carla Guapo Costa, ed., Instituto Superior de Ciéncias Sociais e Politicas, 2009, Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=1436584-