ماهنامه علمی «امنیت اقتصادی»
آسیب‌شناسی چالش‌های دانش بنیان شدن بخش انرژی کشور
نوع مقاله : علمی - پژوهشی
نویسنده
دانش‌آموخته دکترای، اقتصاد نفت و گاز، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
چکیده
به‌‌رغم برخورداری بخش انرژی کشور از ظرفیت‌های لازم برای ارتقای سطح دانش و فناوری و بهره‌مندی از مزایای فراوان آن، این صنعت در سال‌های گذشته به دلیل چالش‌های زیادی ازجمله شکاف در زمینه توسعه و به‌کارگیری فناوری، محدود شدن به‌کارگیری فناوری به سطح بهره‌برداری، فقدان زیرساخت مناسب برای اثربخشی انتقال فناوری و نبود توجه کافی به مؤلفه جذب فناوری در طرح‌های انتقال، موفقیت چندانی در جذب فناوری و بومی‌سازی آن نداشته است. چالش‌های عمده‌ای ساخت قطعات و دستگاه‌های فناورانه در بخش انرژی را متأثر کرده است که مشکلات بوروکراتیک ثبت شرکت‌ها، نبود سازوکار و متولی نظارت بر اجرای قوانین و مقررات حمایت از ساخت داخل، مسائل ناشی از تحریم‌ها، نوسانات متغیرهای اقتصادی کلان و مسائل استاندارد قطعات و تجهیزات کلیدی از آن جمله‌اند. در این راستا، اتخاذ راهکارهایی ازقبیل نظام فناوری ملی با تأکید بر ایجاد انگیزه در صنعت نفت در راستای توسعه تحولات نوآورانه، کنترل و پایش خریدهای خارجی دارای مشابه تولید داخل، ارتقای کیفیت تجهیزات تولید داخل و ایجاد نهاد سنجش کیفیت و استانداردسازی، مشارکت با سازندگان خارجی معتبر در ساخت تجهیزات مورد نیاز، حمایت واقعی و پایدار از سازندگان داخلی تجهیزات و قطعات کلیدی، ایجاد نهاد صدور استانداردهای لازم برای ارزیابی تجهیزات و قطعات تولیدی، تسهیل در امور گمرکی و گشایش اعتبارات اسنادی، پرداخت‌ها و تضامین، اتخاذ تدابیری برای پرداخت به‌موقع مطالبات تولیدکنندگان، اتخاذ استراتژی‌های کارآمد در راستای ارائه تسهیلات و حمایت‌ها و حمایت مؤثر از طرح‌های نوسازی و ارتقای فناوری در بخش‌های تولید و مصرف انرژی پیشنهاد می‌شود.
کلیدواژه‌ها
)