ملاحظات عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای؛ فرصت‌ها و چالش‌ها

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

سازمان همکاری شانگهای به‌عنوان یکی از مهم‌ترین سازوکارهای منطقه‌ای و بین‌المللی همواره از جهات امنیتی و اقتصادی مورد توجه کشورهای مختلف ازجمله ایران بوده است. ایران همواره خواهان دستیابی به عضویت دائم در این سازمان بوده است. پس از گذشت نزدیک به ۱۷ سال عضویت ایران به‌طور رسمی از سوی این سازمان مورد پذیرش قرار گرفته است.در این گزارش، فرصت‌ها و چالش‌های عضویت ایران در این سازمان تحلیل و بررسی شده است. افزایش قدرت چانه‌زنی در میان کشورهای منطقه، گسترش روابط تجاری با کشورهای عضو، افزایش فرصت‌های دیپلماسی در روابط بین‌الملل، افزایش فرصت‌های اقتصادی در حوزه ترانزیت و تسهیل مسیرهای ارتباطی از مهم‌ترین این فرصت‌هاست. همچنین، مشخص نبودن جایگاه ایران در سازمان همکاری شانگهای و وجود موانع اقتصادی و تجاری در مسیر هم‌گرایی اقتصادی و تجاری ایران با کشورهای عضو شانگهای از مهم‌ترین چالش‌های پیش‌ روی ایران است. برای بهره‌مندی حداکثری از منافع این سازمان، به‌کارگیری دیپلماسی فعال در سازمان، انعقاد تفاهم‌نامه‌‌های دو‌جانبه، تقویت حضور رایزنان بازرگانی در کشورهای عضو سازمان، به‌کارگیری سیاست‌گذاری تجاری کارآمد و خودداری از فرصت‌سوزی در بهره‌‌گیری از فرصت‌های ترانزیتی توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

- اندیشکده اقتصاد مقاومتی (1400). بررسی ظرفیت‌ها و فرصت‌های همکاری با کشورهای منطقه CIS. گروه تولید و تجارت.
- مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی جمهوری اسلامی ایران، دفتر مطالعات سیاسی (1401). سازمان همکاری شانگهای؛ پیشران‌های دیپلماسی پارلمانی و ابتکارهای پیش ‌رو. ایران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی جمهوری اسلامی ایران، دفتر مطالعات سیاسی.
- مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی (1400). بررسی ابعاد اقتصادی و تجاری سازمان همکاری شانگهای و فرصت‌های پیش روی ایران. ایران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی
- وبگاه https://intracen.org.
- وبگاه https://www.irica.ir.