ماهنامه علمی «امنیت اقتصادی»
راهبردهای تولید و واردات محصولات تراریخته
نوع مقاله : علمی - پژوهشی (راهبرد)
نویسنده
دانش‌آموخته دکتری اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
چکیده
در سال 2019، بیش از 18 میلیون کشاورز در 29 کشور بیش از 190 میلیون هکتار محصولات اصلاح‌شده ژنتیکی یا تراریخته کاشتند. این نشان‌دهنده افزایش 7/5درصدی توسعه کشت محصولات تراریخته نسبت به سال 2015 و بالاترین سطح پذیرش محصولات یادشده از زمان شروع کشت آن‌ها در سال 1996 است. بر اساس گزارش سرویس بین‌المللی دستیابی و استفاده از زیست‌فناوری در سال 2020، پنج محصول تراریخته در دنیا، 99 درصد از سطح زیر کشت بیوتکنولوژی جهانی را به خود اختصاص داده‌اند. پنج محصول بیوتکنولوژی به ترتیب بیشترین سطح زیر کشت عبارت از سویا (9/95 میلیون هکتار)، ذرت (9/58 میلیون هکتار)، پنبه (9/24 میلیون هکتار)، کلزا (1/10 میلیون هکتار) و در‌نهایت، یونجه (2/1 میلیون هکتار) است. به‌رغم تمام آمارهای یادشده و توسعه و گسترش محصولات تراریخته در جهان، هنوز ده‌ها کشور هستند که کشت این نوع محصولات را به دلایل امنیتی و سلامت جامعه در کشور خود ممنوع کرده‌اند. بر اساس تاریخچه موجود محصولات تراریخته، بیشترین تکرار واردات در محصولات تراریخته مربوط به ذرت است. محصولات برنج، چغندرقند، سیب‌زمینی و میوه‌جات کمترین تکرار در واردات محصولات تراریخته را در کشورهای مختلف داشته‌اند. 7 کشور از 46 کشور که اجازه واردات محصولات تراریخته را صادر کرده‌اند، محصول گندم را وارد کرده‌اند. این 7 کشور عبارت از آرژانتین، استرالیا، برزیل، نیوزیلند، نیجریه، کلمبیا و آمریکاست. همچنین، بیشتر مراکز توسعه‌دهنده محصولات تراریخته در کشورهای آمریکا، چین، استرالیا و برزیل قرار دارند. در راستای واردات و تولید محصولات تراریخته، این راهکارهای راهبردی پیشنهاد می‌شود. واردات و تولید محصولات تراریخته با شیب ملایم، برچسب‌گذاری محصولات تراریخته در خرده و عمده‌فروشی‌ها، نظارت و کنترل اولیه بر قیمت محصولات تراریخته در بازار، ارجح دانستن واردات سویا و ذرت تراریخته نسبت به دیگر کالاها و واردات محصولات تراریخته بر اساس پیشینه مصرف آن محصول در دیگر کشورها.
کلیدواژه‌ها
- International Service for the Acquisition of Agri-biotech Applications (2023). Available at: https://www.isaaa.org/ gmapprovaldatabase/cropslist/default.asp
- International Service for the Acquisition of Agri-biotech Applications (2023). Available at: https://www.isaaa.org/ gmapprovaldatabase/developerlist/default.asp
- International Service for the Acquisition of Agri-biotech Applications (2023). Available at: https://www.isaaa.org/ gmapprovaldatabase/countrylist/default.asp
- Friedrichs, S., Takasu, Y., Kearns, P., Dagallier, B., Oshima, R., Schofield, J., & Moreddu, C. (2019). An Overview of Regulatory Approaches to Genome Editing in Agriculture. Biotechnology Research and Innovation, 3(2), 208-220.
- Babar, U., Nawaz, M. A., Arshad, U., Azhar, M. T., Atif, R. M., Golokhvast, K. S., ... & Rana, I. A. (2020). Transgenic Crops for the Agricultural Improvement in Pakistan: a Perspective of Environmental Stresses and the Current Status of Genetically Modified Crops. GM Crops & Food, 11(1), 1-29.
- Brookes, G., & Dinh, T. X. (2021). The Impact of Using Genetically Modified (GM) Corn/ Maize in Vietnam: Results of the First Farm-Level Survey. GM Crops & Food, 12(1), 71-83.
)