ماهنامه علمی «امنیت اقتصادی»
تحلیلی بر مالیات بر مجموع درآمد اشخاص در اقتصاد ایران
نوع مقاله : علمی - پژوهشی (تحلیل)
نویسنده
دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد، اقتصاد توسعه و برنامه‌ریزی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
چکیده
مالیات بر درآمد، مهم‌ترین ابزار بازتوزیع درآمد و بر ضریب جینی تأثیر‌گذار است. در اقتصاد ایران، مالیات بر درآمد از نوع تفصیلی است؛ یعنی آنچه اهمیت دارد، منبع کسب درآمد است نه شخصی که درآمد کسب می‌کند. این نوع نظام مالیاتی آسیب‌هایی مانند افزایش نابرابری، رواج سفته‌بازی، فرار مالیاتی و... ایجاد کرده است. این موارد نظام مالیاتی را به سمت مالیات بر مجموع درآمد اشخاص سوق می‌دهد که برای برون‌رفت از این شرایط، نظام مالیاتی نیازمند به‌کارگیری نظام مالیات یکنواخت مبتنی بر مالیات بر مجموع درآمد اشخاص با مشخصه‌های 1- به‌کارگیری نظام مالیات یکنواخت با نرخ ۱۵ درصد برای همه منابع درآمدی، 2- افزایش معافیت پایه برای کاهش تعداد زیادی از افراد از حوزه بررسی مالیاتی و به‌تبع آن، کاهش تعداد اظهارنامه‌ها، 3- حذف کسورات برای سادگی نظام مالیاتی و 4- عدم تولید اظهارنامه پیش‌فرض به دلیل فرار مالیاتی است.
کلیدواژه‌ها
- غلامی، الهام (1402). آسیب‌شناسی مالیات بر درآمد در ایران. ایران: اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی، مدرسه تابستانی مالیات بر درآمد اشخاص. قابل مشاهده در: https://piteu.atu.ac.ir/fa
- درویشی، باقر (1402). بررسی مقایسه ای نظام های مالیات بر درآمد اشخاص. ایران: اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی، مدرسه تابستانی مالیات بر درآمد اشخاص. قابل مشاهده در: https://piteu.atu.ac.ir/fa
- مهاجری، پریسا (1401). مالیات بر عایدی سرمایه و آثار اقتصادی آن. ایران: اتاق بازرگانی ایران.
- نصیری اقدم، علی؛ و رزمی، اشرف (1394). وضع مالیات بر مجموع درآمد اشخاص و شبیه‌سازی آثار آن بر درآمدهای مالیاتی دولت و توزیع درآمد، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی. 15(58)، 61-82.
- نصیری اقدم، علی (1399). نظام مالیاتی عادلانه بر محور مالیات بر درآمد اشخاص. ایران: حوزه علمیه خراسان.
- https://www.amar.org.ir/statistical-information
Ernst & Yount (2022). Worldwide Personal Tax and Immigration Guide 2021–2. EY Builfing a Better Working Word.
)