ماهنامه علمی «امنیت اقتصادی»
بررسی مشکلات مبارزه با پول‌شویی در جهان و ایران
نوع مقاله : علمی - پژوهشی (تحلیل)
نویسنده
دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
پول‌شویی مفهومی است که در دو دهه گذشته باعث جلب توجه بسیاری از صاحب‌نظران شده و جایگاهش را به‌عنوان یکی از موضوعات مهم در ادبیات حقوقی و اقتصادی باز کرده اسپول‌شویی فرایندی است که در آن، شکل، مبدأ، مشخصات، نوع افراد ذی‌نفع یا مقصد نهایی پول‌های آلوده و نامشروع تغییر می‌کند. پول‌شویی در تمام عرصه‌ها آثار زیان‌باری بر پیکر جامعه وارد می‌سازد و عدم مقابله و مبارزه با آن به نهادینه شدن این آثار در جامعه کمک می‌کند. با توجه به آثار زیان‌بار این پدیده، اقدام‌های زیادی برای مبارزه با آن صورت گرفته، اما بررسی‌ها حاکی از عدم اجرای کامل این اقدام‌ها بوده است. در گزارش حاضر به بررسی مشکلاتی که ایران در مبارزه با پول‌شویی با آن روبه‌روست، پرداخته و در پایان، راهکارهایی برای مبارزه با این مشکلات ازجمله تعیین تعادل مناسب میان جرم و مجازات در پرونده‌های پول‌شویی، بهبود هماهنگی و همکاری میان نهادهای مبارزه با پول‌شویی، کاهش هزینه اجرای قوانین مبارزه با پول‌شویی و یکپارچه‌سازی سازمان‌های مالی در مبارزه با پول‌شویی ارائه می‌شود.
کلیدواژه‌ها
- شورای‌عالی مقابله و پیشگیری از جرائم پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم، مرکز اطلاعات مالی (IRIFIU)، معاونت مقررات و برنامه‌ریزی، مدیریت برنامه‌ریزی آموزشی و پژوهشی و گروه آموزش، پژوهش، برنامه‌ریزی و ترویج (1401). کلیات جرم پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم.
- فلاح‌نژاد، فاطمه (1396). «پول‌شویی در اسناد بین المللی و حقوق کیفری ایران»، کنفرانس سالانه پژوهشهای حقوقی و قضایی.
- مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی ایران، قانون مبارزه با پول‌شویی مصوب سال 1386. دسترس در https://rc.majlis.ir/fa/law/show/133400
- Amjad, M. M., Arshed, N., & Anwar, M. (2021). Money laundering and institutional quality. In Advances in finance, accounting, and economics book series (pp. 91–107). https://doi.org/10.4018/978-1-7998-8758-4.ch004
- Amri, P. D., Chiu, E. M., Meyer, J. M., Richey, G. M., & Willett, T. D. (2021). Correlates of crisis induced credit market discipline: the roles of democracy, veto players, and government turnover. Open Economies Review, 33(1), 61–87. https://doi.org/10.1007/s11079-021-09630-w
- Anagnostou, M., & Doberstein, B. (2021). Illegal wildlife trade and other organised crime: A scoping review. AMBIO: A Journal of the Human Environment, 51(7), 1615–1631. https://doi.org/10.1007/s13280-021-01675-y
- Baum, S., & Kamas, L. (1995). Time, Money, and Optimal criminal penalties. Contemporary Economic Policy, 13(4), 72–79. https://doi.org/10.1111/j.1465-7287.1995.tb00733.x
- Canhoto, A. I. (2021). Leveraging machine learning in the global fight against money laundering and terrorism financing: An affordances perspective. Journal of Business Research, 131, 441–452. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2020.10.012
- Cindori, S., & Manola, A. (2020). Particularities of anti-money laundering methods in football. Journal of Money Laundering Control, 23(4), 885–897. https://doi.org/10.1108/jmlc-09-2019-0075
- Cohen, S., & Karatzimas, S. (2021). Analyzing smart cities’ reporting: do they report “smart”? Journal of Public Budgeting, Accounting & Financial Management, 34(5), 602–621. https://doi.org/10.1108/jpbafm-12-2020-0198
- Custers, B., Oerlemans, J., & Pool, R. (2020). Laundering the profits of ransomware. European Journal of Crime, Criminal Law and Criminal Justice, 28(2), 121–152. https://doi.org/10.1163/15718174-02802002
- Ekwueme, E. (2021). Modulating corruption and money laundering through the Bretton Woods Institutions: the case of less developed countries (LDCs). Journal of Money Laundering Control, 25(2), 467–480. https://doi.org/10.1108/jmlc-03-2021-0026
- Faccia, A., Mosteanu, N. R., Cavaliere, L. P. L., & Mataruna-Dos-Santos, L. J. (2020). Electronic Money Laundering, The Dark Side of Fintech. https://dl.acm.org/doi/ 10.1145/3430279.3430284
- Ferwerda, J., Deleanu, I., & Unger, B. (2019). Strategies to avoid blacklisting: The case of statistics on money laundering. PLOS ONE, 14(6), e0218532. https://doi.org/10.1371 /journal.pone.0218532
- Ferwerda, J., Van Saase, A., Unger, B., & Getzner, M. (2020). Estimating money laundering flows with a gravity model-based simulation. Scientific Reports, 10(1). https://doi.org/10.1038/s41598-020-75653-x
- Forouzanfar, L. (2021). Iran’s criminal policy towards money laundering in the country’s banking system. Cuestiones Políticas, 39(69), 344–360. https://doi.org/10.46398/cuestpol.3969.21
- Gasparėnienė, L., Gagyte, G., Remeikienė, R., & Matulienė, S. (2022). Clustering of the European Union member states based on money laundering measuring indices. Economics & Sociology, 15(2), 153–171. https://doi.org/10.14254/2071-789x.2022/15-2/10
- HarrisDaniel, A., PyndiuraKyla, L., SturrockShelby, L., & ChristensenRebecca, A. G. (2021). Using real-world transaction data to identify money laundering: Leveraging traditional regression and machine learning techniques. STEM Fellowship Journal, 7(1), 21–32. https://doi.org/10.17975/sfj-2021-006
- Imeny, V. M., Norton, S., Salehi, M., & Moradi, M. (2020). Taxonomies of money laundering: an Iranian perspective. Journal of Money Laundering Control, 24(2), 348–360. https://doi.org/10.1108/jmlc-07-2020-0074
- Kolachala, K., Simsek, E., Ababneh, M., & Vishwanathan, R. (2021). SOK: Money laundering in cryptocurrencies . https://dl.acm.org/doi/10.1145/3465481.3465774
- Lima, R. S., Serrano, A. L. M., Imoniana, J. O., & Cupertino, C. M. (2021). Identifying financial patterns of money laundering with social network analysis: a Brazilian case study. Journal of Money Laundering Control, 25(1), 118–134. https://doi.org/10.1108/jmlc-12-2020-0139
- Luna, D. K., Palshikar, G. K., Apte, M. M., & Bhattacharya, A. (2018). Finding shell company accounts using anomaly detection. Proceedings of the ACM India Joint International Conference on Data Science and Management of Data. https://api. semanticscholar.org/CorpusID:3426170
- Mugarura, N. M. (2016). Uncoupling the relationship between corruption and money laundering crimes. Journal of Financial Regulation and Compliance, 24(1), 74-89. https://doi.org/10.1108/JFRC-01-2014-000
- Nurhadiyanto. (2019). The identification of money laundering on drug trafficking. Journal of Applied Forensic Science, 13(1), 149-160.
- Pawde, A., Apte, M. M., Palshikar, G. K., & Attar, V. Z. (2018). Synthesizing Data for Collusion-based Malpractice of Shell Companies in Money Laundering. 2018 4th International Conference for Convergence in Technology (I2CT), 1-5.
- Ritten, C. J., Bastian, C. T., & Phillips, O. R. (2021). The relative effectiveness of law enforcement policies aimed at reducing illegal trade: Evidence from laboratory markets. PLOS ONE, 16(11), e0259254. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0259254
- Salehi, M., & Imeny, V. M. (2019). Anti-money laundering developments in Iran. Qualitative Research in Financial Markets, 11(4), 387–410. https://doi.org/10.1108/ qrfm-05-2018-0063
- Sayah, S. A. (2019). Cryptocurrencies: Money Laundering & Terrorism Financing. Social Science Research Network. https://doi.org/10.2139/ssrn. 3759255
- Shaari, M. S., Asbullah, M. H., Abidin, N. Z., Karim, Z. A., & Nangle, B. (2023). Determinants of Foreign Direct investment in ASEAN+3 countries: The role of environmental degradation. International Journal of Environmental Research and Public Health, 20(3), 1720. https://doi.org/10.3390/ijerph20031720
- Stauropoulou, A., Sardianou, E., Malindretos, G., Evangelinos, K., & Nikolaou, I. (2022). The role of customers’ awareness towards the sustainable development goals (SDGs) of banks on their behavior. Environmental Science and Pollution Research, 30(5), 13495–13507. https://doi.org/10.1007/s11356-022-23111-8
- Sun, L. (2021). Implementation of organization and end-user computing-anti-money laundering monitoring and analysis system security control. PLOS ONE, 16(12), e0258627. https://doi.org/10.1371/journal .pone.0258627
- Tzanetakis, M., Kamphausen, G., Werse, B., & Von Laufenberg, R. (2016). The transparency paradox. Building trust, resolving disputes and optimising logistics on conventional and online drugs markets. International Journal of Drug Policy, 35, 58–68. https://doi.org/10.1016/j.drugpo. 2015.12.010
- Vanaki, A. R., Salehi, K., & Dourabati, M. N. (2021). Background of achieving a realistic legislative criminal policy in Iranian penal laws. Cuestiones Políticas, 39(69), 273–295. https://doi.org/10.46398/cuestpol.3969.16
- Villányi, B. (2021). Money laundering: history, regulations, and techniques. Oxford Research Encyclopedia of Criminology and Criminal Justice. https://doi.org/10.1093/acrefore/9780190264079.013.708
- Wronka, C. (2021). Money laundering through cryptocurrencies - analysis of the phenomenon and appropriate prevention measures. Journal of Money Laundering Control, 25(1), 79–94. https://doi.org/10. 1108/jmlc-02-2021-0017
)