ماهنامه علمی «امنیت اقتصادی»
تحلیل تورم در ایران و راهکارهای مهار آن
نوع مقاله : علمی - پژوهشی (راهبرد)
نویسنده
دانش‌آموخته دکتری اقتصاد اقتصاد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
چکیده
برخی تحلیلگران و حتی سیاست‌گذاران استدلال می‌کنند ماهیت تورم در اقتصاد ایران، پولی است که ریشه در رشد نقدینگی دارد. نقدینگی نیز معلول رشد پایه پولی است. رشد پایه پولی نیز عمدتاً تحت تأثیر کسری بودجه دولت است که موجب افزایش پایه پولی و به‌تبع آن، نقدینگی در اقتصاد می‌شود. در این دیدگاه، سیاست‌گذاران سیاست‌هایی برای جلوگیری از رشد نقدینگی، کاهش کسری بودجه و اتخاذ سیاست پولی انقباضی شامل حذف یارانه‌های انرژی، یکسان‌سازی نرخ ارز و افزایش نرخ بهره ارائه می‌دهند. این در حالی است که علت شکل‌گیری تورم‌های بالا از سمت تقاضا نیست و از جانب نرخ ارز، قدرت قیمت‌گذاری (مارک‌آپ) دلخواه و مداخلات اختلال‌آمیز بخش نامولد است. ازاین‌رو اقداماتی در زمینه مدیریت بازار ارز، محدود کردن بخش نامولد، رفع تنگناها و بهبود کیفیت بخش تولید، تلاش در راستای ثبات قیمت‌های کلیدی، ایجاد کارایی بیشتر در اعطای اعتبارات سیستم بانکی و تصحیح ساختار قدرت قیمت‌گذاری دلخواه پیشنهاد می‌شود.
کلیدواژه‌ها
- بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (1402). بانک اطلاعات سری‌های زمانی: https://tsd.cbi.ir/
- شاکری، عباس (1395). مقدمه‌ای بر اقتصاد ایران. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
- شاکری، عباس؛ و باقرپور اسکویی، الناز (1400). بررسی ماهیت درون‌زایی و برون‌زایی نقدینگی در اقتصاد ایران. فصلنامه نظریه‌های کاربردی اقتصاد، 8(32)، 160-127. doi: 10.22034/ecoj.2021.46454.2898
- شاکری، عباس؛ و باقرپور اسکویی، الناز (1400). بررسی ماهیت تورم در اقتصاد ایران؛ رویکرد همدوسی موجکی. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران (آماده انتشار). doi: 10.22054/ijer.2022.63350.1036
- شاکری، عباس؛ و باقرپور اسکویی، الناز (1401). تحلیلی بر اثرات متفاوت اجزای نقدینگی بر تورم و تولید در اقتصاد ایران؛ رویکرد همدوسی موجکی. توسعه علوم انسانی، 2(5)، 49-66.
- مرکز آمار جمهوری اسلامی ایران (1402). داده‌ها و اطلاعات آماری: https://www.amar.org.ir/
- سازمان برنامه و بودجه جمهوری اسلامی ایران (1402). رویدادها و اخبار: https://www.mporg.ir/home
)